Thema Rouw
Wat rouw behelst
Rouw behelst zoveel meer dan “simpelweg” iemands aanwezigheid missen. Het omvat ook het evalueren van al onze tijd samen. Met alle angst en spijt die daaruit voortkomt. Heb ik wel écht voldoende tijd met haar doorgebracht? Ben ik vaak genoeg langsgegaan? Waren de ruzies nou echt zo belangrijk? Wellicht wel voor de levenden, maar niet voor de verlorenen.
Mijn rouwproces bevat de realisatie dat ik de druk opvoer, juist wanneer de dagen donker zijn. Ik geef gas bij waar je juist tot stilstand zou moeten komen. Zo ook in haar laatste maanden. Strijd aangaan om toch iets te eten terwijl dit nauwelijks lukte. Proberen toch positief te blijven in een situatie die zo uitzichtloos was. Was ik maar milder naar haar geweest zoals ik nu steeds beter leer om milder te zijn.
Mijn rouwproces behelst ook twijfel of zij wel echt heeft geweten dat ik, ondanks al mijn hardheid, zoveel liefde voor haar voel. Dat van haar houden het belangrijkste was. Dat ik haar zo waardeerde, juist om wie ze was. Ik zal erop moeten vertrouwen dat ze het wel wist. Dat ze het ook voelde.
Rouw gaat zoveel verder dan iemands aanwezigheid missen. Het betekent ook dat ik verder zal gaan, verder blijf ontwikkelen, terwijl mijn moeder in de tijd stil is komen te staan. Er zijn geen woorden meer die ik terug kan nemen. Geen acties te corrigeren. Geen inzichten die ik heb opgedaan en nu aan haar zou kunnen leren. De dood is absoluut. Het valt niet om te keren.
Het leven gaat verder. Rouw bestaat uit accepteren. Berusting vinden in sterfelijkheid. Maar zo ver ben ik niet. Ik weet ook niet of dat wel valt te leren.